Zigarrokinek gure inguruko hondakin kutsagarrienetako bat sortzen dute. Zigarrokin bakar batek 50 litro ur kutsa ditzake, eta Espainiako baso-suteen %10 gaizki itzalitako zigarrokinetan sortzen dira. Gizarte eta ingurumen-arazo horri irtenbidea emateko, 3DKala kooperatibak birziklatze-prozesu bat garatu du, hondakinaren osagai guztiak aprobetxatzeko aukera ematen duena, elementu kutsatzaile guztiak ezabatuz eta 3D inprimagailuetarako harizpiak edo eraikuntzarako isolamendua fabrikatzeko zelulosa-azetatoa lortuz.
Proiektu berritzaile hau 2020an sortu zen Gasteizko bost gazteren kezkaren ondorioz. Ildo horretan, gazte horien sinismen sendoak “batasunak indarra egiten du” leloan asko lagundu die ekimen berritzaile horri forma ematen. “Gure kooperatiba ezagutza eta trebetasun desberdinak dituzten bost pertsonak osatzen dute, eta anbizio bera partekatzen dugu, gure egungo gizartearen arazoei irtenbideak sortu eta aplikatzea. Gure helburuen erronken artean, ingurumenari lagunduko dioten proiektuak egitea dago, ekonomikoki iraunkorraketa kooperatibako langile/bazkide berberekin adiskidetsuak izango direnak”, azaltzen dute 3Dkalaren bultzatzaileek.
Horrela ekin diote enpresa-abenturari, zigarrokinak birziklatzeko eta zero hondakin sortzeko helburua duen proiektuarekin. Baina beren sistema handinahia ez da ingurumen-inpaktu minimo bat eragitera mugatzen; izan ere, birziklatze-prozesu bat egin nahi dute, ahalik eta inpaktu txikiena izango duena energia-gastuan, eta hondakin hori berriz ere industria-merkatuan sartzea helburu duena. Sistema zigarrokinaren funtsezko hiru zati berreskuratzean datza: tabakoa eta errautsak, zelulosa-azetatoz osatuta dagoen iragazkia eta zigarrokinen bilgarri-papera. Hori gutxi balitz, Sistema honetan ez da urik erabiltzen, baliabide urria baita. “Gure buruari planteatzen diogun erronak honako hau da: birziklatutako produktu hori berriz ere ekoizpen-kateetan sartzea. Tabakoaren eta errautsaren kasuan, tokiko nekazarientzat erabiltzen ditugu ongarri gisa”.
Industriaren ikuspuntutik, Arabako enpresa gazte honek zelulosa-azetatoaren iragazkiari eta birziklatze-prozesu horretatik lortutako paperari hainbat erabilgarritasun eman nahi dizkio: isolatzaile akustiko eta termiko gisa eraikuntzaren sektorerako, eta lehengai gisa ehungintzan eta oihartzun jasangarriaren modan, edo 3D inprimagailuen filamentu gisa. “Zigarrokinak birziklatzearen onurek, lehengaiak, ura, zergadunaren dirua eta energia aurreztea eta ingurumenaren kutsadura gutxitzea dakarte”, diote 3DKala enpresatik. Alderdi onuragarri horiez gain, ekintzaile horiek beren laguntza eman nahi diote Ekonomia Zirkularrari eta enplegu gehiago sortzeari, birziklatzeko sistema berritzaile horri esker.
Lehenengo fasean, 2021eko uztailean hasi zenetik, enpresa-proiektu honen arduradunek 2 milioi zigarrokin baino gehiago biltzea lortu dute, Estatuko hainbat hiritan bildutakoak. Enpresa gazte honek eskaintzen dituen zerbitzuen artean, honako hauek nabarmentzen dira: zigarrokinak birziklatzeko hautsontzien hornidura, mota horretako hondakinak aldizka biltzea, eta establezimenduaren azterketa pertsonalizatua, jabeei hondakin mota hori birziklatzean saihesten den kutsadura-mailaren berri emateko. “Zigarrokinek sortzen duten karbono-aztarna zehazten diegu, eta hondakin hori birziklatzean zenbat kutsadura ekidin dezaketen”, adierazi dute 3DKalatik.
Gasteiztik bultzatutako proiektu honek “arrakastaz” igaro du bere lehen proba. Esperientzia pilotu honek hilabete iraun du Gasteizko hainbat tokitan. Bertan, 3DKalak hainbat hautsontzi jarri ditu Arabako hiriburuko hainbat tabernatan: Halabedi, Txistu, Presumida edo Aldapa. Gainera, Gasteizko kooperatiba honek zigarrokinak birziklatzen lagundu dio Michelini.
Info+: 3DKala
